Nazwa CMR pochodzi od francuskiego skrótu Convention relative au contrat de transport international de marchandises par route, ang. Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road.
Historia konwencji CMR
Prace nad tym porozumieniem rozpoczęto w latach 50. XX wieku, gdy dostrzeżono potrzebę ujednolicenia przepisów w transporcie drogowym między krajami. Tego typu regulacje dotyczące przewozu towarów drogami mają natomiast swoje początki już pod koniec XIX wieku. W miarę jak wzrastał udział tego rodzaju transportu w przewozie towarów, wyzwania związane z brakiem spójnych przepisów międzynarodowych stały się coraz bardziej odczuwalne, co zrodziło konieczność wprowadzenia odpowiednich regulacji.
Umowa międzynarodowa CMR była uzupełniona dwoma protokołami. Pierwszy protokół został wydany w roku 1978, a drugi protokół w 2008. Ten późniejszy dotyczy coraz powszechniej stosowanego rozwiązania – Elektronicznego Listu Przewozowego, czyli e-CMR. Rozwiązanie to umożliwia oszczędność czasu, szybszy przepływ informacji oraz ich większe bezpieczeństwo. Pełne wdrożenie e-CMR nastąpi po okresie przejściowym, trwającym od sierpnia 2024 roku do sierpnia 2025 roku.
Konwencja CMR wobec prawa krajowego
Regulacje międzynarodowej Konwencji CMR mają nadrzędny charakter wobec prawa krajowego w państwach, które ją podpisały. Obowiązują one każdy transport międzynarodowy, niezależnie od sporządzonej dokumentacji. Konwencja reguluje takie kwestie jak odpowiedzialność za towar, kluczowy dokument CMR oraz zasady dochodzenia roszczeń w przypadku uszkodzeń, opóźnień czy utraty towaru. Celem jest zapewnienie większego bezpieczeństwa i przewidywalności dla wszystkich stron zaangażowanych w proces transportu.
Konwencja CMR nie ma zastosowania do wszystkich rodzajów transportu. Wyłączone z jej regulacji są:
- transport realizowany na podstawie międzynarodowych konwencji pocztowych,
- przewóz zwłok
- rzeczy mienia przesiedleńczego.
Obejmuje ona tylko odpłatny transport drogowy towarów.
Jakie kraje należą do Konwencji CMR?
Konwencja CMR została podpisana już przez ponad 50 krajów, w tym wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej. Do Konwencji CMR należą prawie wszystkie państwa europejskie, z wyjątkiem takich jak m.in. Islandia, Kosowo czy Watykan. Państwa, które były zaangażowane w tworzenie podstaw prawnych Konwencji, to Austria, Belgia, Polska, Szwecja, Francja, Szwajcaria, Luksemburg, Królestwo Niderlandów (wówczas znane jako Holandia) oraz ówczesne Jugosławia i NFR, których podpisy przedstawicieli widnieją na końcu dokumentu. Polska oficjalnie przystąpiła do umowy CMR w 1962 roku. Przepisy Konwencji CMR obowiązują niezależnie od tego, czy kraje, przez które przejeżdża transport, są jej sygnatariuszami – wystarczy, że przynajmniej jeden z krajów (nadania lub odbioru) ją podpisał.
Co istotnego reguluje Konwencja CMR?
Jedną z kluczowych kwestii jaką opisuje Konwencja CMR jest odpowiedzialność przewoźnika podczas transportu. Jednolite przepisy minimalizują ryzyko nieporozumień między stronami, eliminując konieczność dostosowywania się do różnych przepisów krajowych. Umowa pomaga m.in. ustalić potencjalne odszkodowanie za zaginięcie towaru – jego kwotę oblicza się na podstawie wartości towaru w miejscu i czasie przyjęcia do przewozu. Wartość ta opiera się na cenie giełdowej, bieżącej cenie rynkowej lub, w ich braku, zwykłej wartości towaru tego samego rodzaju i jakości.
W punkcie trzecim artykułu 17 czytamy: “Przewoźnik nie może powoływać się dla zwolnienia od odpowiedzialności ani na wady pojazdu, którym się posługuje dla wykonania przewozu, ani na winę osoby lub pracowników osoby, u której pojazd wynajął.” Co natomiast w przypadku awarii pojazdu podczas przewozu? Odsyłamy do bardziej szczegółowego wpisu na ten temat – Odpowiedzialność przewoźnika w przypadku awarii pojazdu.
Konwencja CMR tworzy również standardy prawne, jeśli mamy do czynienia z procedurą reklamacyjną czy prawem zastawu, kiedy to zleceniodawca zalega z zapłatą za dostarczony towar.
Co jest niezbędne do międzykrajowego przewozu towaru?
Podstawowym wymogiem przy międzykrajowym przewozie towarów jest list przewozowy, znany również jako dokument CMR, który pełni rolę kluczowego dokumentu w międzynarodowym transporcie drogowym. Stanowi on dowód zawarcia umowy przewozu między nadawcą a przewoźnikiem. Choć jego posiadanie jest istotne, Konwencja CMR zaznacza, że brak, nieprawidłowość czy utrata listu przewozowego nie powodują nieważności umowy przewozu, która nadal obowiązuje.
Jeśli chcesz poznać szczegóły dotyczące listu przewozowego, zachęcamy do przeczytania naszego osobnego artykułu na ten temat. Dzięki niemu dowiesz się czemu dokładniej służy taki dokument, kto powinien go wystawić oraz jakie informacje zawierać – Znaczenie listu przewozowego w transporcie.
Podsumowując, Konwencja CMR to niezwykle istotny dokument, którego przepisy zapewniają jasne ramy dotyczące odpowiedzialności przewoźników, dokumentacji transportowej oraz zarządzania towarem, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa w branży spedycyjnej. Właściwe stosowanie jej postanowień nie tylko zabezpiecza interesy stron umowy, ale także minimalizuje ryzyko potencjalnych sporów związanych z przewozem towarów.
Z całą treścią dokumentu możesz zapoznać się tutaj: KONWENCJA CMR PDF
Jeśli potrzebujesz rzetelnej pomocy związanej z organizacją przewozu towarów pomiędzy dwoma (lub więcej) krajami – skontaktuj się z nami!
0 komentarzy