Transport ADR

Organizacja przewozu ładunków (w tym ADR) wymaga od specjalistów w tym zakresie bardzo rozległej wiedzy. Rodzaje zlecanych przez klientów ładunków bywają bardzo zróżnicowane. O ile organizacja ładunków neutralnych na euro paletach, najlepiej na całe auto ciężarowe o długości 13,6 m, nie jest bardzo trudna. O tyle stworzenie planu na przewóz np. towarów niebezpiecznych (transport ADR), wymaga już szerszej wiedzy. Pracownicy Woz-Trans posiadają tę wiedzę i chętnie pomogą klientom w uniknięciu wielu trudności, które mogą pojawić się w trakcie przewozów.

Podstawa prawna transportu ładunków niebezpiecznych

W 1957 roku podpisano Umowę europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Deklaracja ta uregulowała wiele kwestii związanych z przewozem towarów ADR, w tym klasy ADR czy zasady bezpieczeństwa przewozu tego typu towarów. Istotne jest, że co 2 lata wychodzi nowa wersja umowy. Spowodowane jest to faktem, że przemysł chemiczny cały czas wytwarza nowe towary niebezpieczne. W związku z tym należy określić  zasady ich transportu.

Czym są towary niebezpieczne ADR?

Najprościej mówiąc, towar niebezpieczny to towar wymieniony w Umowie ADR. Są to takie towary, których właściwości fizyczne, chemiczne lub biologiczne mogą być zagrożeniem dla:

• ludzi
• zwierząt
• środowiska naturalnego.

Podział towarów na klasy ADR

Wszystkie towary i zagrożenia, które mogą wyniknąć w związku z ich transportem, muszą być sklasyfikowane zgodnie z procedurami zawartymi w umowie ADR. Oznacza to, że:

• każdy towar niebezpieczny ma swój niepowtarzalny czterocyfrowy numer UN
• towar ADR musi być oznakowany odpowiednimi nalepkami, numerami, nazwami, aby ułatwić jego identyfikację
• towary niebezpieczne muszą być zapakowane w certyfikowane opakowania, które mają zapewnić bezpieczeństwo transportu

Ustawa ADR wyróżniła 9 klas towarów niebezpiecznych (ilościowo jest ich 13, ale niektóre klasy mają podklasy):

Kto może transportować ładunki ADR?

Doświadczony operator spedycyjny wie, że do transportu towarów niebezpiecznych potrzebny jest kierowca który:

– ukończył 21 lat – nie dotyczy kierowców Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, którzy odpowiednie umiejętności zdobywają podczas szkolenia wojskowego

– ukończył kurs ADR i zdał pozytywnie egzamin –Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dn. 15 lutego 2012r. szczegółowo określa sposoby uzyskania zaświadczeń ADR przez kierowców oraz formę i tryb przeprowadzenia egzaminu kończącego kurs ADR

– posiada zaświadczenie ADR – ważne przez 5 lat z możliwością przedłużenia o kolejne 5 lat.

Ważne: W przypadku podwójnej obsady – dwóch kierowców musi posiadać uprawnienia ADR, nawet jeśli tylko jeden prowadziłby pojazd przez całą trasę.

Warto również w tym miejscu wspomnieć, że kierowca przewożący niebezpieczny towar musi być również wyposażony w niezbędny ekwipunek. Powinien on uwzględniać:

• dwie gaśnice,
• przynajmniej jeden klin odpowiadający macie pojazdu i średnicy kół, służący do zabezpieczenia pojazdu podczas postoju na powierzchni pochyłej,
• dwa stojące znaki ostrzegawcze zasilane niezależnie od instalacji elektrycznej pojazdu np. trójkąty, pachołki odblaskowe lub lampy błyskowe o świetle barwy pomarańczowej,
• kamizelkę ostrzegawcza dla każdego członka załogi,
• latarka niezawierająca powierzchni metalowych (mogących spowodować iskrzenie), dla każdego członka załogi,
• okulary ochronne – dla każdego członka załogi,
• para rękawic – dla każdego członka załogi.

Dodatkowo dla niektórych klas wymagane są:

• płyn do płukania oczu – nie jest wymagany w przypadku przewozu: 1, 1.4, 1.5, 1.6, 2.1, 2.2 i 2.3,
• maska ucieczkowa dla każdego członka załogi pojazdu przewożącego materiały klasy 2.3 lub 6.1.

Obowiązkowe w przypadku przewozu materiałów stałych lub ciekłych oznakowanych nalepkami klasy 3, 4.1, 4.3, 8 lub 9:

• łopata,
• osłona otworów kanalizacyjnych,
• pojemnik do zbierania pozostałości.

Dokumenty niezbędne w transporcie towarów niebezpiecznych

Obowiązkowo kierowca przewożący towary ADR, musi posiadać w kabinie pojazdu:

• dokument przewozowy z wpisany dotyczącymi przewożonych towarów niebezpiecznych
• instrukcję pisemną kierowcy – czyli jak zachować się w razie wypadku/awarii
• zaświadczenie ADR (kierowcy)
• świadectwo dopuszczenia pojazdów do przewozu niektórych towarów ADR – dot. tylko cystern lub aut przewożących materiały wybuchowe
• zezwolenie na przewóz niektórych towarów o właściwościach wybuchowych
• prawo jazdy wymaganej kategorii ADR

Pojazd – podstawowe wymagania pod kątem przewozów ADR

Towary niebezpieczne przewożone są najczęściej:

• ciężarówkami z naczepami typu firanka.plandeka,
• cysternami,
• kontenerami.

Pojazd przewożący towary ADR musi być oznaczony z przodu i z tyłu tablicami barwy pomarańczowej. Dodatkowo cysterny i pojazdy przewożące materiały wybuchowe badane są w Urzędzie Dozoru Transportowego i stacjach kontroli pojazdów. Dzięki temu zostają dopuszczone do transportu tego typu towarów.

Adr w Polsce

Na terenie Polski towary niebezpieczne mogą transportować osoby, które ukończyły 21 lat. Te ograniczenia nie obowiązują jednak kierowców Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, którzy odpowiednie umiejętności zdobywają podczas szkolenia wojskowego. Od 2003 roku w naszym kraju każde przedsiębiorstwo zajmujące się transportem ADR musi zatrudnić doradcę ds. bezpieczeństwa w tym zakresie. Jest on odpowiedzialny za wprowadzanie w życie procedur, które są zapisane w konwencji ADR.

Kwestie formalne

Zorganizowanie transportu ADR wiąże się z pewnymi trudnościami nie tylko przez konieczność przestrzegania wielu wymogów bezpieczeństwa, ale także ze względu na formalności. Przede wszystkim przewóz materiałów niebezpiecznych musi być zgłoszony, dzięki czemu w razie jakichkolwiek problemów wiadomo, gdzie i kiedy może wystąpić ryzyko wypadku znacznie groźniejszego niż stłuczka samochodów osobowych. Dlatego też przed przystąpieniem do przewozu należy skompletować pakiet niezbędnych dokumentów, w tym między innymi deklarację nadawcy, dokumenty transportu czy też pisemną instrukcję.

Odpowiedzialność za transport ADR

Za bezpieczeństwo i prawidłowy przewóz materiałów niebezpiecznych odpowiadają wszyscy uczestnicy transportu – zarówno nadawca, przewoźnik, kierowca, jak i odbiorca. Największą odpowiedzialność ponosi jednak kierowca.

Obowiązki przewoźnika towaru niebezpiecznego

Do obowiązków przewoźnika należy zagwarantowanie, że osoba przewożąca towar typu ADR posiada odpowiednie kwalifikacje oraz czy pojazd, którym będzie przewożony spełnia wszelkie wymogi techniczne. Przewoźnik powinien również we właściwy sposób zabezpieczyć ładunek przed zmianą położenia w trakcie przewozu.

Obowiązki kierowcy wykonującego transport ADR

Kierowca musi sprawdzić, czy nadawca przesyłkizłożył potrzebne dokumenty oraz czy pojazd, którym będzie przewoził towar jest właściwie oznakowany. Co ważne, to kierowca ponosi w największym stopniu odpowiedzialność za załadunek, transport i rozładunek materiałów niebezpiecznych. Wyjątkiem może być sytuacja, w której to nadawca nie dopełnił obowiązku przekazania pełnej informacji na temat przesyłki. Osoby wysyłająca towar powinna zapoznać się ze specyfiką ADR oraz zlecić go firmie spedycyjnej, która spełni wszystkie wymogi bezpieczeństwa.

Obowiązki odbiorcy ładunku niebiezpiecznego

Do obowiązków odbiorcy należy nie opóźnianie przyjęcia towarów bez ważnych powodów. Odbiorca musi także po rozładunku sprawdzić, czy zostały spełnione należące do niego wymagania ADR, które polegają na:

• Dokonaniu wymaganego oczyszczenia i odkażenia pojazdów oraz kontenerów.
• Zapewnieniu, aby kontenery, które rozładowano, oczyszczone i odkażone, nie posiadały oznakowania.

Przeworzenie towaru ADR bez wymaganych uprawnień

Wysokość kar za naruszenie przepisów ADR znajduje się w ustawie o transporcie towarów niebezpiecznych. Karę pieniężną można otrzymać za nieprzestrzeganie zasad dotyczących dokumentacji, łamanie przepisów związanych ze sposobem przewozu, naruszenia dotyczące środków transportu i opakowania. Przykładowo, kierowca, który przewozi towary niebezpieczne, a nie posiada wymaganego zaświadczenia ADR może zapłacić karę w wysokości 2000 zł. Za nieuzyskanie wymaganego świadectwa dopuszczenia pojazdu z produktami niebezpiecznymi kara wynosi 6000 zł.

ADR w transporcie międzynarodowym

Przed wysłaniem produktów z oznaczeniem ADR za granicę, upewnij się, że możesz to zrobić, ponieważ każde państwo ma własne zasady, mówiące o produktach zabronionych w transporcie transgranicznym. Do wysłania wielu z nich wymagana jest zgoda lub licencja. Warto zorientować się wcześniej, czy jest możliwość nadania danej przesyłki, czy trzeba zdobyć odpowiednie dokumenty

Dodatkowe formalności związane z transportem towarów niebezpiecznych

Spedytorzy pracujący w Woz-Trans przeprowadzają klientów krok po kroku przez wszelkie trudności związane z transportem ADR. Dzięki dużej wiedzy z tego zakresu, jesteśmy w stanie wspomóc klienta zarówno w doborze odpowiedniego przewoźnika, jak i w innych formalnościach.

Jedną z nich jest obowiązek zgłoszenia przewozu ADR. Zgłoszenia dokonuje się w formie pisemnej do  komendanta wojewódzkiego Policji oraz do komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

Zgłoszenia takich towarów są obowiązani dokonać: 

1. nadawca towaru niebezpiecznego (w terminie nie krótszym niż 5 dni przed rozpoczęciem przewozu) – jeżeli przewóz rozpoczyna się w Rzeczypospolitej Polskiej i jest wykonywany przez przewoźnika będącego przedsiębiorcą zagranicznym;
2. przewoźnik (w terminie nie krótszym niż 5 dni przed rozpoczęciem przewozu) – gdy przewóz rozpoczyna się w Rzeczypospolitej Polskiej i jest wykonywany przez przewoźnika innego niż przedsiębiorca zagraniczny;
3. właściwa placówka Straży Granicznej (przed udzieleniem zezwolenia na wjazd pojazdu z towarem niebezpiecznym na terytorium Polski) – jeżeli przewóz rozpoczyna się za granicą.

Nietypowy transport ADR? – żaden problem!

Transport towarów ADR wymaga znajomości przepisów. Powierzając nam swoje towary, nie muszą się Państwo obawiać o brak wiedzy z naszej strony. Dzięki doświadczeniu oraz ustawicznemu szkoleniu pracowników firmy Woz-Trans, organizacja przewozu towarów niebezpiecznych nie stanowi dla nas żadnego problemu.