Umowa przewozu
Zgodnie z art. 774 Kodeksu cywilnego celem umowy zawieranej z przewoźnikiem jest przemieszczenie rzeczy za wynagrodzeniem, przy pomocy określonego środka transportu i bez żadnych dodatkowych czynności. Stanowisko Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 31 marca 2005 r., sygn. akt V CK 510/2004 wyraźnie określa, że „podstawowym celem (istotą) umowy przewozu rzeczy jest ich przemieszczenie z jednego miejsca w drugie, przy czym owo przemieszczenie powinno być zasadniczym, a nie ubocznym przedmiotem umowy”. Dokument jest umową przewozu, jeżeli zawiera następujące elementy:
- nazwę: Umowa przewozu;
- sformułowanie: “Niniejszym zleca się wykonanie przewozu towaru” bądź pokrewne;
- wysokość wynagrodzenia za zlecenie, określone słowem “fracht” lub “zapłata za fracht”;
- prawa, obowiązki i odpowiedzialność stron, określone na podstawie Konwencji CMR oraz Prawa przewozowego.
Umowa spedycji
W przeciwieństwie do umowy przewozu, umowa spedycji zawierana jest ze spedytorem posiadającym dużo szerszy zakres obowiązków niż przewoźnik. Spedytor zajmuje się organizacją transportu określonej przesyłki – odpowiada m.in. za jej przygotowanie, wybór przewoźnika, dostarczenie do miejsca docelowego, ubezpieczenie. Wszystkie te kwestie reguluje art. 794. § 1 Kodeksu cywilnego mówiący, że „przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się, za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem”. Umowa spedycyjna powinna zawierać następujące elementy:
- nazwę: Umowa spedycji;
- sformułowanie: “Niniejszym zleca się zorganizowanie przewozu towaru” bądź pokrewne;
- wynagrodzenie za wykonaną usługę, oznaczone słowem “stawka”;
- prawa, obowiązki i odpowiedzialność stron określone na podstawie ustawy Kodeksu cywilnego.
Wszystkie czynności wchodzące w zakres obowiązków spedytora powinny być zawarte w umowie. Należy również pamiętać, że umowa nie powinna być nazywana spedycyjną, jeśli zobowiązuje wykonawcę wyłącznie do transportu towarów lub jeśli realizację przewozu odsprzedaje się innym firmom.
Odpowiedzialność przewoźnika a odpowiedzialność spedytora
Podstawową różnicą między umową przewozu a spedycji jest odpowiedzialność stron. Umowa spedycyjna zobowiązuje wykonawcę do zrealizowania wszystkich czynności, od zapakowania ładunku aż do jego dostarczenia. Należy jednak mieć świadomość, że spedytor dokładnie weryfikujący swojego podwykonawcę nie poniesie odpowiedzialności za ewentualne straty zleceniodawcy. Przewoźnik odpowiada natomiast za niedostarczenie przesyłki lub jej zniszczenie, niezależnie od tego, czy sam realizował transport, czy wynajął w tym celu podwykonawcę. W przypadku wykazania, że ładunek nie dojechał do celu z winy nadawcy, odbiorcy, właściwości towaru czy “siły wyższej”, przewoźnik uniknie kary pieniężnej.
Warto zwracać uwagę, co zleca się określonej firmie, dokładnie opisując swoje oczekiwania. Jeżeli przedmiotem umowy jest przewóz przesyłki, zawierana jest umowa przewozowa. Gdy w grę wchodzą natomiast jakiekolwiek dodatkowe czynności, umowa będzie miała charakter spedycyjny.
0 komentarzy