Kiedy występuje przeciążenie?
O przeciążeniu pojazdu mówimy w dwóch przypadkach:
- kiedy przekroczona jest dopuszczalna masa całkowita pojazdu,
- nacisk na jedną z osi samochodu jest większy niż przewidziany w danych technicznych.
W celu uniknięcia przeładowania należy więc zwrócić uwagę nie tylko na masę, ale również na odpowiednie rozłożenie ładunku.
Przyczyny przeciążenia
Wiele magazynów i centrów logistycznych znajduje się na obrzeżach miast, gdzie znajdują się drogi z ograniczeniem dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu np. “do 8 ton”. Planowanie transportu może nie uwzględniać przemieszczania się samochodu po takiej drodze. Pokonanie nawet niewielkiej odległości drogi z ograniczeniem dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu jest złamaniem przepisów.
Częstym powodem przeładowań jest także chęć zysku ze strony przewoźnika, który decyduje się na przewóz ładunku o masie przekraczającej normę. Takie praktyki nie tylko stanowią czyn karalny, ale są również przejawem nieuczciwej konkurencji.
Kolejną przyczyną przeciążeń jest brak możliwości sprawdzenia masy ładowanych pojazdów. W polskim prawie nie ma bowiem obowiązku posiadania przez stacje załadunkowe urządzenia do pomiaru nacisku poszczególnych osi pojazdu. Auta bardzo często są więc ładowane bez ścisłej kontroli masy, w związku z czym bardzo łatwo o pomyłkę.
Kto jest odpowiedzialny za przeciążenie pojazdu?
Zgodnie z artykułem 43. Prawa przewozowego:
Art. 43. [Czynności ładunkowe]
1. Jeżeli umowa lub przepis szczególny nie stanowią inaczej, czynności ładunkowe należą odpowiednio do obowiązków nadawcy lub odbiorcy.
2. Nadawca, odbiorca lub inny podmiot wykonujący czynności ładunkowe jest obowiązany wykonać je w sposób zapewniający przewóz przesyłki towarowej zgodnie z przepisami ruchu drogowego i przepisami o drogach publicznych, a w szczególności niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, przekroczenia dopuszczalnej masy pojazdów lub przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi.
W nieco prostszym języku… Załadowca lub nadawca ma obowiązek załadować towar, chyba że inne zapisy zostały zawarte w umowie. Pamiętajmy jednak, że zarówno nadawcy, załadowcy, przewoźnicy, jak i spedytorzy, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, mogą zostać ukarani. Stanie się to jeśli organy ścigania udowodnią im, że przyczynili lub zgodzili się na powstanie naruszeń. Przewoźnik może się uchylić od odpowiedzialności, jeśli przedstawi dowody na to, że przestrzegał wszystkich zasad obowiązujących przy realizacji przewozu, a wina leży po stronie załadowcy, który nieprawidłowo dokonał załadunku i pomiaru ciężaru pojazdu. Z drugiej strony… wykazanie niewinności przewoźnika bywa wyjątkowo trudne i skomplikowane. Utrudnia to tzw. domniemania odpowiedzialności przewoźników za naruszenia popełniane przez kierowców.
Jakie kary za przeładowanie pojazdu?
Kwestie kar pieniężnych w przypadku przeładowania pojazdu reguluje ustawa o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r. nr 125, poz. 874, ze zm). Osobie odpowiedzialnej za naruszenie grozi kara w wysokości od 500 zł do nawet 15 tys. zł. Wysokość kar zależy od wielu czynników, m.in. od tego, po drogach z jakim ograniczeniem pojazd się poruszał, która oś została przeciążona oraz jaki rodzaj pojazdu uległ przeładowaniu. Według ustawy, jeżeli załadowca lub nadawca mieli świadomość istnienia uchybień, mogą zostać ukarani grzywną w wysokości do 10 tys. zł. Z kolei przejazd pojazdu nienormatywnego na drogach międzynarodowych, bez potrzebnych zezwoleń, grozi karą w wysokości 8 tys. zł.
Kto może nałożyć karę?
Następujące organy mogą nałożyć karę za przeciążenie pojazdu:
- policję,
- Inspekcję Transportu Drogowego,
- Straż Graniczną,
- Służbę Celną,
- jak również zarządcę drogi.
Zagrożenia wynikające z przeładowania pojazdów
Poza karami finansowymi, przeładowane pojazdy zagrażają także bezpieczeństwu kierowcy, przewożonego towaru oraz pozostałych uczestników ruchu. Wynika to z ograniczenia możliwości, wykonywania gwałtownych manewrów i wydłużenia czasu hamowania. Regularne przeładowywanie pojazdu w większym stopniu naraża go na nagłe awarie, co również może zagrozić bezpieczeństwu ruchu drogowego. Warto zaznaczyć, że przeładowane samochody ciężarowe mają fatalny wpływ na nawierzchnię jezdni. Na podstawie badań przeprowadzonych na potrzeby czasopisma “Logistyka”, szacuje się, że samochody przeciążone, które stanowią średnio 18,5% wszystkich pojazdów, powodują 53% szkody zmęczeniowej nawierzchni.
Mimo wysokich kar pieniężnych oraz stwarzania zagrożenia dla siebie i innych uczestników ruchu drogowego, problem przeciążonych pojazdów nadal istnieje. Niestety nic nie wskazuje na to, żeby w najbliższej przyszłości miało się to zmienić.
jakie konsekwencje ponosi kierowca za przeciążonego busa,a jeżeli zgłąsza problem przełożonym?